شناسایی ابعاد و مولفه‌های برنامه‌درسی مبتنی بر آموزش کارآفرینی در دوره متوسطه

چکیده

هدف: برنامه‌درسی نقش موثری در موفقیت نظام‌های آموزشی دارد و برنامه‌درسی مبتنی بر آموزش کارآفرینی می‌تواند در این زمینه کمک‌کننده باشد. بنابراین، این مطالعه با هدف شناسایی ابعاد و مولفه‌های برنامه‌درسی مبتنی بر آموزش کارآفرینی در دوره متوسطه انجام شد.   روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه مطالعه حاضر خبرگان و متخصصان آشنا به حیطه پژوهش بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد 10 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با خبرگان و متخصصان بود که روایی آن با روش مثلث‌سازی تایید و پایایی آن با روش ضریب توافق درون موضوعی 33/83 درصد و ضریب توافق بین دوکدگذار 22/72 درصد محاسبه شد. داده‌ها با روش کدگذاری مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند.   یافته‌ها: یافته‌های این مطالعه حاکی از آن بود که برنامه‌درسی مبتنی بر آموزش کارآفرینی در دوره متوسطه دارای 36 مفهوم، 9 مولفه و 6 بعد بود؛ به‌طوری که عوامل علّی شامل یک بعد شناخت فرصت‌های کارآفرینانه با دو مولفه ارتباط با بازار کار و سیاست‌ها و اهداف کارآفرینی، پدیده محوری شامل یک بعد فرآیندهای محوری طراحی برنامه‌درسی با یک مولفه طراحی برنامه‌درسی، عوامل زمینه‌ای شامل یک بعد دانش عملیاتی با دو مولفه کسب تجربه‌های واقعی در قالب فعالیت‌های عملی و مدیریت کسب‌وکار، عوامل مداخله‌گر شامل یک بعد موانع پیش روی کارآفرینی با یک مولفه مداخله‌های اجرایی خط‌مشی برنامه‌درسی آموزش کارآفرینی، راهبردها شامل یک بعد فعالیت‌های یادگیری با دو مولفه راه‌اندازی کسب‌وکار و توسعه مهارت‌ها و پیامدها شامل یک بعد رخداد نتایج تصمیم‌گیری با یک مولفه موفقیت برنامه‌درسی آموزش کارآفرینی بود. در پایان، الگوی کدگذاری مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد ابعاد و مولفه‌های برنامه‌درسی مبتنی بر آموزش کارآفرینی در دوره متوسطه طراحی شد.   نتیجه‌گیری: بر اساس ابعاد و مولفه‌های برنامه‌درسی مبتنی بر آموزش کارآفرینی در دوره متوسطه، متخصصان و برنامه‌ریزان می‌توانند گام موثری در جهت بهبود طراحی برنامه‌درسی بردارند.