واکاوی عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران

چکیده

هدف: توجه به تدریس کارآفرینانه در عناصر برنامه‌درسی اهمیت زیادی دارد و بر همین اساس، هدف این مطالعه، واکاوی عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران بود.روش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه این مطالعه همه خبرگان و متخصصان کشور شامل شش گروه راه‌انداز کسب‌وکار و تأسیس شرکت‌های دانش‌بنیان، همکاری با نهادهای واسطه‌ای کارآفرینانه، آموزش و تدریس کارآفرینی، تألیف مقاله، کتاب و راهنمایی یا مشاوره پایان‌نامه و رساله در زمینه کارآفرینی، متخصص برنامه‌ریزی درسی و مدیران آموزش عالی در دانشگاه‌های ایران در سال تحصیلی 400-1399 بودند. نمونه‌ها طبق اصل اشباع نظری و با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند که تعداد آنها 25 نفر بود. ابزار پژوهش حاضر مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود که روایی و پایایی آن مورد بررسی و تایید قرار گرفت. داده‌ها با روش کدگذاری مبتنی بر نظریه داده‌بنیاد در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌های پژوهش حاضر نشان داد که عناصر برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی ایران 216 مفهوم در 47 مولفه و 6 مقوله داشت. مقوله شرایط علّی شامل 8 مولفه و33 مفهوم، مقوله شرایط زمینه‌ای شامل 8 مولفه و 36 مفهوم، مقوله شرایط مداخله‌گر شامل 9 مولفه و 28 مفهوم، مقوله محوری شامل 5 مولفه و 39 مفهوم، مقوله راهبردها شامل 12 مولفه و 54 مفهوم و مقوله پیامدها شامل 5 مولفه و 26 مفهوم بود.نتیجه‌گیری: بر اساس یافته‌های این مطالعه، متخصصان و برنامه‌ریزان درسی می‌توانند گام موثری در جهت بهبود برنامه‌درسی تدریس کارآفرینانه در حوزه علوم انسانی آموزش عالی بردارند.