شناسایی ابعاد فرهنگی و اجتماعی سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش در قالب یک چارچوب مفهومی

چکیده

هدف: سازمان‌های امروزی با توجه به سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش می‌توانند جایگاه خود را در میان سایر سازمان‌ها بهبود بخشند و مزیت رقابتی کسب نمایند. در نتیجه، هدف این مطالعه شناسایی ابعاد فرهنگی و اجتماعی سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش در قالب یک چارچوب مفهومی بود.روش‌شناسی: مطالعه حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. جامعه آماری این پژوهش سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان آموزشی، مدیران آموزش‌وپرورش و اعضای هیات‌علمی خبره در حوزه آموزش‌وپرورش بودند که طبق اصل اشباع نظری 21 نفر با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه‌ساختاریافته بود که روایی آن با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با روش ضریب توافق بین کدگذارها 76/0 به‌دست آمد و مصاحبه‌ها زمانی به اتمام می‌رسید که مصاحبه‌شوندگان اطلاعات دیگری درباره موضوع نداشتند. داده‌های حاصل از اجرای مصاحبه با روش تحلیل مضمون در نرم‌افزار MAXQDA تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش 11 مضمون فرعی در 2 مضمون اصلی داشت؛ به‌طوری که مضامین شامل کارآیی درونی (شامل هفت مولفه منابع انسانی، دانش‌آموزان، برنامه‌درسی، امکانات و فضاهای آموزشی و پرورشی، بودجه و اعتبارات، مدیریت و برنامه‌ها و فعالیت‌های آموزشی، پرورشی و پژوهشی) و کارآیی بیرونی (با چهار مولفه اهداف اعتقادی و اخلاقی، اهداف علمی و آموزشی، اهداف فرهنگی و هنری و اهداف توسعه انسانی و مشارکت زنان) بودند. همچنین، ابعاد فرهنگی و اجتماعی سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش دارای 27 مضمون فرعی در 6 مضمون اصلی فرهنگی، اجتماعی، ساختاری، فنی، کالبدی و سازمانی بود. لازم به ذکر است که الگوی مضامین سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش و ابعاد فرهنگی و اجتماعی سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش ترسیم شد.بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به شناسایی مضامین اصلی و فرعی برای ابعاد سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش، برنامه‌ریزی برای بهبود سیستم‌های اطلاعات مدیریت آموزش جهت دستیابی به مزیت رقابتی ضروری است.