تعیین عوامل موثر بر توسعه آموزش ترکیبی در آموزش‌وپرورش شهر تهران و بررسی وضعیت موجود

چکیده

هدف: آموزش‌وپرورش از سازمان‌های موثر در توسعه همه‌جانبه کشورها است و آموزش ترکیبی در این سازمان شامل استفاده از ابزارهای گوناگون و متنوع برای آموزش و یادگیری می‌باشد. در نتیجه، هدف این پژوهش تعیین عوامل موثر بر توسعه آموزش ترکیبی در آموزش‌وپرورش شهر تهران و بررسی وضعیت موجود بود. روش‌شناسی: این مطالعه آمیخته (کیفی و کمّی) بود. در بخش کیفی، جامعه پژوهش خبرگان دانشگاهی و سازمانی شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که 19 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری هدفمند و طبق اصل اشباع نظری به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کمّی، جامعه پژوهش مدیران و معاونین آموزش‌وپرورش شهر تهران در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که 242 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری خوشه‌ای مرحله‌ای و طبق جدول کرجسی و مورگان به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه نیمه‌ساختاریافته و در بخش کمّی پرسشنامه محقق‌ساخته بود که شاخص‌های روانسنجی آنها مورد تایید قرار گرفت. داده‌های این پژوهش در بخش‌های کیفی و کمّی به‌ترتیب با روش‌های تحلیل مضمون و آزمون تی یک نمونه‌ای در نرم‌افزارهای MAXQDA و SPSS تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج بخش کیفی این پژوهش نشان داد که عوامل موثر بر توسعه آموزش ترکیبی در آموزش‌وپرورش دارای 30 مضمون پایه، 6 مضمون سازمان‌دهنده و 2 مضمون فراگیر شامل عوامل سازمانی (با سه مضمون سازمان‌دهنده ساختار مدرسه، فرهنگ مدرسه و حمایت مدرسه) و عوامل آموزشی (با سه مضمون سازمان‌دهنده ارزشیابی آموزشی، امکانات آموزشی و مدیریت آموزشی) بود. همچنین، نتایج بخش کمّی این پژوهش نشان داد که هر شش عامل موثر بر توسعه آموزش ترکیبی در آموزش‌وپرورش بالاتر از میانگین فرضی بودند، اما فقط اختلاف چهار عامل ساختار مدرسه، فرهنگ مدرسه، ارزشیابی آموزشی و مدیریت آموزشی معنادار می‌باشد (05/0P<). نتیجه‌گیری: طبق نتایج این مطالعه، جهت توسعه آموزش ترکیبی در آموزش‌وپرورش باید راهکارهایی برای بهبود چهار عامل ساختار مدرسه، فرهنگ مدرسه، ارزشیابی آموزشی و مدیریت آموزشی را فراهم نمود.