تدوین و اعتباریابی الگوی آموزش مهارت‌های فراشناختی بر مبنای تفکر کوانتومی به دانشجو معلمان

چکیده

هدف : هدف این پژوهش تدوین و اعتباریابی الگوی آموزش مهارت‌های فراشناختی بر مبنای تفکر کوانتومی در دانشجو معلمان بود.روش شناسی: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا آمیخته (کیفی-کمی) بود. جامعه بخش کیفی کتاب‌ها و مقاله‌های مرتبط با مهارت‌های فراشناختی و تفکر کوانتومی در سی سال اخیر بودند که پس از بررسی آنها تعداد 50 مورد (12 کتاب و 38 مقاله) با روش نمونه‌گیری هدفمند به‌عنوان نمونه انتخاب شد. جامعه پژوهش در بخش کمی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان استان شیراز در سال تحصیلی 400-1399 بودند که بر اساس فرمول کوکران تعداد 100 نفر از آنها با روش نمونه‌گیری تصادفی ساده به‌عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش در بخش کیفی یادداشت‌برداری از کتاب‌ها و مقاله‌ها و در بخش کمی پرسشنامه محقق‌ساخته (33 گویه‌ای) بود که ویژگی‌های روانسنجی آنها تایید شد. داده‌ها در بخش کیفی با روش کدگذاری در نرم‌افزار MAXQDA و در بخش کمی با روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌یابی معادلات ساختاری در نرم‌افزارهای SPSS-23 و Smart PLS نسخه ای 3 تحلیل شدند.یافته ها: یافته‌های بخش کیفی نشان داد که الگوی آموزش مهارت‌های فراشناختی بر مبنای تفکر کوانتومی در دانشجو معلمان 129 شاخص، 33 مولفه و 8 مقوله داشت که مقوله‌ها شامل حوزه سیاست کلان، محتوی برنامه‌درسی فراشناختی و تفکر کوانتومی، فرایندهای یاددهی و یادگیری، استفاده از فناوری اطلاعات، تعامل با مراکز علمی پژوهشی، مبانی روانشناختی، روش‌های ارزشیابی و ویژگی‌های فراگیران بودند. همچنین، یافته‌های بخش کمی نشان داد که 33 گویه در 8 مقوله مذکور قرار گرفتند؛ به‌طوری‌که بار عاملی همه گویه‌ها و مقوله‌ها بالاتر از 70/0، میانگین واریانس استخراج‌شده همه مقوله‌ها بالاتر از 60/0 و پایایی کرونباخ و ترکیبی همه مقوله‌ها بالاتر از 90/0 بود. دیگر یافته‌ها نشان داد که الگوی آموزش مهارت‌های فراشناختی بر مبنای تفکر کوانتومی در دانشجو معلمان برازش مناسبی داشت و اثر الگوی مذکور بر هر هشت مقوله حوزه سیاست کلان، محتوی برنامه‌درسی فراشناختی و تفکر کوانتومی، فرایندهای یاددهی و یادگیری، استفاده از فناوری اطلاعات، تعامل با مراکز علمی پژوهشی، مبانی روانشناختی، روش‌های ارزشیابی و ویژگی‌های فراگیران معنادار بود (05/0P<).بحث و نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر، مسئولان و برنامه‌ریزان دانشگاه فرهنگیان می‌تواند جهت بهبود تدریس، آموزش و یادگیری از الگوی شناسایی‌شده و اعتباریابی‌شده آموزش مهارت‌های فراشناختی بر مبنای تفکر کوانتومی در دانشجو معلمان استفاده نمایند که برای این منظور بهره‌گیری از مولفه‌ها و مقوله‌ها مستخرج از پژوهش حاضر ضروری است.