بررسی نقش آموزش‌وپرورش در جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان متوسطه دوم: مطالعه موردی شهر کرمانشاه

چکیده

هدف: نظام آموزش‌وپرورش نقش مهمی در انواع جامعه‌پذیری دانش‌آموزان از جمله جامعه‌پذیری سیاسی دارد. بنابراین، هدف این مطالعه بررسی نقش آموزش‌وپرورش در جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان متوسطه دوم بود.روش‌شناسی: این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوه اجرا، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه پژوهش همه دانش‌آموزان متوسطه دوم شهر کرمانشاه بودند که نیمی از آنها دختر و نیمی از آنها پسر بودند و با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر پرسشنامه محقق‌ساخته 17 سوالی نقش آموزش‌وپرورش در جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان بود که روایی صوری آن با نظر خبرگان تایید و پایایی آن با روش‌های آلفای کرونباخ و ترکیبی به‌ترتیب 87/0 و 91/0 به‌دست آمد. داده‌های این پژوهش با روش‌های تحلیل عاملی اکتشافی و مدل‌سازی معادلات ساختاری در نرم‌افزار SPSS تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌های این مطالعه نشان داد که بار عاملی همه مولفه‌های همسان‌سازی هنجار تربیتی، تعلیم زبان فارسی به‌عنوان سیمان جامعه، آموزش‌های دیداری و تعاملی و جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان بالاتر از 70/0 و پایایی آنها با روش‌های آلفای کرونباخ و ترکیبی بالاتر از 80/0 بود. همچنین، مدل نقش آموزش‌وپرورش در جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان متوسطه دوم برازش مطلوبی داشت و هر چهار مولفه همسان‌سازی هنجار تربیتی، تعلیم زبان فارسی به‌عنوان سیمان جامعه، آموزش‌های دیداری و تعاملی و جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان بر نقش آموزش‌وپرورش در جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان تاثیر مثبت و معنادار داشتند (05/0P<).نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که مولفه‌های موثر بر نقش آموزش‌وپرورش در جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان شامل همسان‌سازی هنجار تربیتی، تعلیم زبان فارسی به‌عنوان سیمان جامعه، آموزش‌های دیداری و تعاملی و جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان بودند. بنابراین، با استفاده از مولفه‌های مذکور می‌توان گام موثری در جهت جامعه‌پذیری سیاسی دانش‌آموزان برداشت.