مقایسه اثربخشی آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی بر اضطراب امتحان دانش‌آموزان

چکیده

هدف: اضطراب امتحان تاثیر منفی زیادی بر سایر متغیرهای تحصیلی و غیرتحصیلی دارد، لذا باید به‌دنبال راهکارهای آموزشی و درمانی جهت کاهش اضطراب امتحان دانش‌آموزان بود. در نتیجه، پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی بر اضطراب امتحان دانش‌آموزان انجام شد.روش شناسی: این پژوهش نیمه‌آزمایشی با دو گروه آزمایش و یک گروه گواه و با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری دو ماهه بود. در این مطالعه، جامعه پژوهش کلیه دانش‌آموزان دختر پایه دوازدهم مدارس دولتی و غیردولتی شهر بجنورد در سال تحصیلی 1402-1401 بودند. نمونه پژوهش حاضر، 45 دانش‌آموز بود که با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در سه گروه مساوی (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش اول 12 جلسه 90 دقیقه‌ای با روش آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و گروه آزمایش دوم 9 جلسه 90 دقیقه‌ای با روش آموزش تحمل بلاتکلیفی مبتنی بر رویکرد شناختی رفتاری دریافت کرد و در این مدت گروه گواه هیچ آموزشی دریافت نکرد. داده‌ها با پرسشنامه اضطراب امتحان ساراسون (1985) گردآوری و با روش‌های تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی در نرم‌افزار SPSS-25 تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که بین گروه‌ها از نظر کاهش اضطراب امتحان دانش‌آموزان تفاوت معنی‌داری وجود نداشت (05/0 < P) افزون بر آن، هر دو روش آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی باعث کاهش معنی‌دار اضطراب امتحان دانش‌آموزان در مراحل پس‌آزمون و پیگیری شدند (05/0 >P )نتیجه‌گیری: با توجه به اثربخشی هر دو روش آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی در کاهش اضطراب امتحان دانش‌آموزان، مشاوران و روانشناسان مدارس جهت کاهش اضطراب امتحان می‌توانند از روش‌های آموزش تصویرسازی ذهنی- دستوری و تحمل بلاتکلیفی بهره ببرند.