اثربخشی آموزش شکوفایی بر شوخ‌طبعی و درگیری تحصیلی در دانش‌آموزان (مطالعه موردی: دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر چالوس)

چکیده

هدف: هدف این پژوهش تعیین اثربخشی آموزش شکوفایی بر شوخ‌طبعی و درگیری تحصیلی در دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه بود. روش‌شناسی: پژوهش حاضر از نوع کاربردی با طرح پیش‌آزمون و پس‌آزمون با گروه‌های آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری پژوهش دانش‌آموزان دختر و پسر دوره دوم متوسطه شهر چالوس در سال تحصیلی 1398-99 بودند. نمونه آماری پژوهش 30 نفر بودند که با روش نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه مساوی (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایش 8 جلسه دو ساعتی در طی دو ماه (هفته‌ای یک جلسه) تحت آموزش شکوفایی قرار گرفت و در این مدت گروه کنترل آموزشی دریافت نکرد. هر دو گروه آزمایش و کنترل در مراحل پیش‌آزمون و پس‌آزمون از نظر شوخ‌طبعی (Khashouei, Arizi Samani and Aghaei, 2009) و درگیری تحصیلی (Reeve and Tseng, 2011) ارزیابی و داده‌های حاصل از اجرای آنها با روش‌های تحلیل کوواریانس تک‌متغیری و تحلیل کوواریانس چندمتغیری در نرم‌افزار SPSS تحلیل شدند. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که آموزش شکوفایی باعث افزایش شوخ‌طبعی و هر پنج مولفه آن شامل لذت از شوخی، خنده، شوخی کلامی، شوخ‌طبعی در روابط اجتماعی و شوخ‌طبعی در شرایط استرس‌آور در دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شد (05/0>P). همچنین، آموزش شکوفایی باعث افزایش درگیری تحصیلی و هر چهار مولفه آن شامل درگیری شناختی، هیجانی، رفتاری و عاملیت در دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شد (05/0>P). بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌ها حاکی از اثربخشی آموزش شکوفایی بر افزایش شوخ‌طبعی و درگیری تحصیلی دانش‌آموزان بود. بنابراین، برنامه‌ریزی برای بهبود آنها از طریق کارگاه‌های آموزشی می‌تواند نقش موثری در ارتقای شوخ‌طبعی و درگیری تحصیلی دانش‌آموزان داشته باشد