بررسی تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر تعارضات تربیتی دانش‌آموزان (با تاکید بر شبکه اجتماعی تلگرام)

چکیده

هدف: رفتار والدین درباره نحوه و میزان استفاده از شبکه‌های اجتماعی فرزندان خود بر تعارضات تربیتی تاثیر می‌گذارد. هدف این مطالعه، بررسی تاثیر شبکه‌های اجتماعی بر تعارضات تربیتی دانش‌آموزان با تاکید بر شبکه اجتماعی تلگرام بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری داده‌ها، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری این مطالعه همه دانش‌آموزان دوره دوم متوسطه شهر تهران بودند که نمونه‌ای به حجم 391 نفر از میان آنها به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای انتخاب شد. برای جمع‌آوری داده‌ها از ابزارهای محقق‌ساخته شامل فرم اطلاعات جمعیت‌شناختی و پرسشنامه شبکه‌های اجتماعی و تعارضات تربیتی استفاده شد که روایی و پایایی آن مورد تایید قرار گرفت. برای تحلیل داده‌ها از روش‌های ضرایب همبستگی پیرسون، تحلیل واریانس و آزمون تعقیبی توکی در نرم‌افزار SPSS نسخه 23 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج ضرایب همبستگی پیرسون نشان داد که بین استفاده از شبکه‌های اجتماعی و هر چهار مولفه آن شامل روش‌های حضور در شبکه اجتماعی تلگرام، هدف حضور در شبکه اجتماعی تلگرام، محدودکردن استفاده از تلگرام توسط والدین و مدت استفاده از تلگرام با تعارضات تربیتی دانش‌آموزان همبستگی مثبت و معنی‌دار وجود داشت (001/0P<). همچنین، نتایج تحلیل واریانس نشان داد که روش‌های حضور در شبکه اجتماعی تلگرام، هدف حضور در شبکه اجتماعی تلگرام و مدت استفاده از تلگرام بر تعارضات تربیتی دانش‌آموزان تاثیر ندارند (05/0P>)، اما محدودکردن استفاده از تلگرام توسط والدین بر تعارضات تربیتی دانش‌آموزان تاثیر دارد (05/0P<). علاوه بر آن، نتایج آزمون تعقیبی توکی نشان داد که گروه‌های عدم محدودکردن استفاده از تلگرام توسط والدین، استفاده با نظارت والدین و استفاده فقط برای درس نسبت به گروه استفاده فقط برای ارتباط همکلاسی‌ها تعارضات تربیتی کمتری را تجربه کردند (05/0P<). نتیجه‌گیری: طبق نتایج این مطالعه، استفاده از شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام بر تعارضات تربیتی دانش‌آموزان تاثیر می‌گذارد. بنابراین، برنامه‌ریزی برای کاهش تعارضات تربیتی دانش‌آموزان از طریق مدیریت استفاده از شبکه‌های اجتماعی ضروری است