نقش واسطه ای نیازهای بنیادی روانشناختی و شادکامی در رابطه میان سبک های تعامل معلم-دانش آموز با کفایت اجتماعی دانش آموزان
کلمات کلیدی:
نیازهای بنیادی روانشناختی, شادکامی, سبک های تعامل معلم-دانش آموز, کفایت اجتماعیچکیده
هدف: این پژوهش با هدف بررسی نقش واسطه‌ای نیازهای بنیادی روانشناختی و شادکامی در رابطه میان سبک‌های تعامل معلم-دانش‌آموز با کفایت اجتماعی دانش‌آموزان مدارس دخترانه دوره متوسطه اول شهرستان لاهیجان انجام شد. روش‌شناسی: روش تحقیق توصیفی-همبستگی و از حیث هدف کاربردی بود. جامعه آماری تحقیق را دانش‌آموزان مشغول به تحصیل در سال تحصیلی 1403-1402 در مدارس دخترانه دوره متوسطه اول شهرستان لاهیجان به تعداد 1885 نفر تشکیل دادند. تعداد 203 نفر به روش نمونه‌گیری تصادفی خوشه‌ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های استاندارد تعامل معلم-دانش‌آموز موری و زوزاک (2011)، شادکامی آرجیل و لو (1989)، نیازهای بنیادی روانشناختی گاردیا، دسی و رایان (2000) و کفایت اجتماعی پرندین (1385) استفاده شد. روایی ابزارها توسط استاد راهنما تأیید و پایایی آن‌ها از طریق آزمون ضریب آلفای کرونباخ تأیید گردید. تحلیل داده‌ها با استفاده از تکنیک معادلات ساختاری و نرم‌افزارهای آماری Smart PLS و SPSS انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که میان سبک‌های تعامل معلم-دانش‌آموز با نیازهای بنیادی روانشناختی (ضریب مسیر 0.799)، شادکامی (ضریب مسیر 0.599) و کفایت اجتماعی (ضریب مسیر 0.451) دانش‌آموزان رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. همچنین، میان نیازهای بنیادی روانشناختی و شادکامی با کفایت اجتماعی دانش‌آموزان به ترتیب با ضریب مسیر 0.195 و 0.425 رابطه مثبت و معناداری وجود دارد. تحلیل‌های بیشتر نشان داد که نیازهای بنیادی روانشناختی و شادکامی نقش واسطه‌ای در رابطه میان سبک‌های تعامل معلم-دانش‌آموز با کفایت اجتماعی دارند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق نشان می‌دهد که سبک‌های تعامل معلم-دانش‌آموز تأثیر قابل توجهی بر نیازهای بنیادی روانشناختی و شادکامی دانش‌آموزان دارند و این عوامل به نوبه خود بر کفایت اجتماعی آنان تأثیرگذار هستند. بنابراین، پیشنهاد می‌شود سیاست‌گذاران آموزشی به تقویت ارتباط معلمان با دانش‌آموزان، شناسایی و ارضای نیازهای روانشناختی دانش‌آموزان و ارتقای شادکامی آنان توجه ویژه‌ای داشته باشند. به علاوه، برگزاری دوره‌های آموزشی برای معلمان به منظور بهبود مهارت‌های ارتباطی و تدریسی می‌تواند نقش مهمی در بهبود کفایت اجتماعی دانش‌آموزان ایفا کند.
دانلودها
