طراحی و اعتباربخشی ویژگی‌های مولفه ارزشیابی برنامه‌ درسی تعلیم و تربیت انقلابی در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان با رویکرد آینده‌نگری

چکیده

هدف: در پژوهش حاضر هدف این بود تا ضمن استخراج ویژگی­های مولفه­ی ارزشیابی برنامه درسی تعلیم و تربیت انقلابی در برنامه درسی دانشگاه فرهنگیان با رویکرد آینده‌نگری، اعتبار این مولفه­ها را از نظر اساتید دانشگاه فرهنگیان اعتبارسنجی شوند. روش‌شناسی: روش پژوهش ترکیبی (تحلیل محتوا- کیفی- کمی) است. در مرحله کیفی، محیط پژوهش اساتید دانشگاه فرهنگیان بودند که از بین آن‌ها 13 نفر به روش نمونه­گیری هدفمند، قضاوتی و غیرتصادفی انتخاب شدند.در مرحله کمی نیز تمام اساتید دانشگاه فرهنگیان به عنوان جامعه آماری بودند که پرسشنامه در بین تمام اساتید توزیع گردید و در نهایت 234 پرسشنامه گردآوری و در تحلیل استفاده شدند. ابزار گردآوری داده­ها در شامل مصاحبه نیمه­ساختار یافته و پرسشنامه بودند. برای تحلیل داده­ها در مصاحبه نیمه­ساختار یافته از روش تحلیل مضمون با بهره­گیری از نرم­افزار MAXQDA10 و برای اعتبارسنجی مدل ارائه شده از روش مدل معادلات ساختاری با بهره­گیری از نرم­افزار SPSS و نرم­افزار AMOS انجام شده است. یافته‌ها: در بررسی متون پژوهشی و به دنبال آن، از طریق مصاحبه با اساتید دانشگاه فرهنگیان مشخص گردید که می­توان سه دسته ویژگی برای مولفه­ی ارزشیابی برنامه درسی تعلیم و تربیت انقلابی در برنامه درسی داشگاه فرهنگیان با رویکرد آینده­نگری تعیین نمود که عبارتند از: 1) ویژگی­های مبتنی بر اهداف عملکردی، 2) ویژگی­های پیرامونی ارزشیابی،  و 3) ویژگی­های مبتنی بر رویکرد ارزشیابی. برای «ویژگی­های مبتنی بر اهداف عملکردی» چهار مولفه استخراج شده است؛ برای ویژگی­های پیرامونی ارزشیابی دو ویژگی و برای ویژگی­های مبتنی بر رویکرد ارزشیابی، پنج ویژگی مختلف بیان شده است. نتیجه‌گیری: نتایج پژوهش نشان داد که ارزیابی برنامه درسی تعلیم و تربیت انقلابی با رویکرد آینده‌نگری شامل ویژگی‌های عملکردی، پیرامونی و رویکردی است که مورد تأیید اساتید قرار گرفت.